Δευτέρα 23 Φεβρουαρίου 2015

Περί «αριστείας» και «αορίστως άριστων»

Η γέννηση

Με την σύσταση της ανθρώπινης κοινωνίας, δημιουργήθηκε αυτόματα και το πρόβλημα της «διαφορετικότητας» των μελών της με βάση ποικίλα χαρακτηριστικά.  Ειδικότερα δημιουργήθηκε το πρόβλημα της ανισομερούς ανάπτυξης των ανθρώπων, σε γνώσεις, ικανότητες και συμπεριφορές, που αυτόματα τους κατέτασσε σε ομάδες  χαρακτηριζόμενες με γενικούς όρους όπως : «πολύ», «λίγο», «καθόλου» κλπ.
Μαζί με το γεγονός της ανισομερούς ανάπτυξης των ανθρώπων, δημιουργήθηκε και η ανάγκη της αντιμετώπισης αυτών των ομάδων, της αξιοποίησης τους για την λειτουργία κοινωνία και εν τέλει προέκυψε το ερώτημα «τι κάνουμε με τις ομάδες ανθρώπων που έχουν θετικά χαρακτηριστικά και τι με εκείνες που ανέπτυξαν αρνητικά χαρακτηριστικά;»
Η επόμενη εξέλιξη ήταν οι άνθρωποι να υιοθετήσουν μια στάση αντιμετώπισης και να δώσουν απάντηση σε αυτό το βασανιστικό ερώτημα. Γιαυτό επιστρατεύτηκαν «φυτικά επιχειρήματα» (το σάπιο μήλο, σαπίζει επίσης όσα είναι γύρω του, οπότε το απομακρύνουμε),  «αθλητικά επιχειρήματα» (το «άλογο» που τρέχει, το ταΐζουμε και το ποτίζουμε καλύτερα για να τρέξει περισσότερο) ή μηχανικά επιχειρήματα (αυτός έχει ταλέντο και πρέπει αντί να τον «φρενάρουμε» να του δώσουμε την δυνατότητα  να «γκαζώσει»).
Με την εξέλιξη αυτή, συνέβη και άλλη μια «ομαδοποίηση» μέσα στην κοινωνία, όπου η μία ομάδα υποστηρίζει την καλλιέργεια, επιλογή και ενίσχυση των «αρίστων» με περισσότερες ευκαιρίες, μέσα και εκπαίδευση και η άλλη ομάδα  που πιστεύει πως η κοινωνία πρέπει να είναι ενιαία και αδιαίρετη, χωρίς διαχωρισμούς και γκετοποιήσεις, με ισότιμη αντιμετώπιση όλων των μελών της ανεξάρτητα από τις διαφορές τους.
Το βασικό επιχείρημα της πρώτης ομάδας είναι πως δεν μπορούμε να στερήσουμε την «ορμή» που διαθέτει κάποιος, να «μειώσουμε» την τάση του και γενικά να τον εμποδίσουμε να αναπτυχθεί με τρόπο και ταχύτητα που του αξίζει και που επιθυμεί ο ίδιος. Το βασικό δε επιχείρημα της δεύτερης ομάδας είναι, πως με την αποδοχή του επιχειρήματος της πρώτης ομάδας, η κοινωνία οδηγείται στο να παράγει «άριστους» και μαζί «καθυστερημένους», δημιουργώντας μια ανισότιμη συνθήκη ανάμεσα σε ισότιμους ανθρώπους.
Και έπειτα ήρθε το χάος. Ο διαχωρισμός αυτός οδήγησε σε τεκμηρίωση ιδεολογιών, πολιτικών, φυλετικών αντιλήψεων, κυβερνητικών πρακτικών και γενικά σε μια κατάργηση της βασικής κοινωνικής αρχής της «ισοτιμία» ανάμεσα στα μέλη της κοινωνίας, αφού οι «άριστοι» επιφύλαξαν για τον εαυτό τους «υψηλότερες κοινωνικές θέσεις», «προνόμια και εξουσίες» που δεν άργησαν να επιβληθούν επί των «καθυστερημένων».

Η εξέλιξη

Δεδομένων λοιπών των «διαφορετικοτήτων» μέσα στην κοινωνία, το ειλικρινές ερώτημα που δημιουργείται είναι «τι να κάνει με τους διαφορετικούς» (στην περίπτωση μας με τους άριστους), που οδηγεί βεβαίως σε δύο βασικές επιλογές :
·          Η μία είναι να τους ξεχωρίσει, να τους «γκετοποιήσει» (με την θετική έννοια!), να τους υποστηρίξει, μακριά από ρυθμούς ανάπτυξης «μετριότητας και καθυστέρησης» και να τους εξασφαλίσει όλα τα προνόμια που τους αξίζουν και
·          Η άλλη είναι να τους εντάξει ισότιμα μέσα στην κοινωνία με ό,τι και αν σημαίνει αυτό, με όποια θετική ή αρνητική συνέπεια έχει αυτό.
Κατά την γνώμη μας, η καλύτερη επιλογή είναι εκείνη που επιτυγχάνει το καλύτερο αποτέλεσμα στην ανάπτυξη και εξέλιξη της κοινωνίας, στην βάση της «χρησιμότητας» που διαθέτει και που αποτελεί τον βασικότερο παράγοντα της «αξίας» του.
Από τον Σωκράτη έως τον Μάρξ και τον Άντλερ, η «χρησιμότητα» είναι το χαρακτηριστικό εκείνο που προσδίδει «αξία» σε όλα τα πράγματα, ιδέες, λειτουργίες, στόχους, συμπεριφορές κλπ. Η «χρησιμότητα για ποιόν» είναι ένα ψευδοπρόβλημα, που λύνεται αμέσως αν εφαρμόσουμε την βασική και αδιαμφισβήτητη αρχή του ότι «η ανώτερη μορφή χρησιμότητας είναι εκείνη που αφορά όλους τους ανθρώπους της κοινωνίας». Δηλαδή, αν κάτι δεν είναι «χρήσιμο» για όλους αλλά μόνο για μερικούς ανθρώπους, τότε μάλλον δεν είναι και … «πολύ χρήσιμο» και γιαυτό πρέπει να απορριφθεί.
Το θέμα λοιπόν δεν είναι αν κάποιος είναι «άριστος» ή όχι, αλλά ως προς τον ίδιο «τι κάνει με αυτή την ιδιότητα που έχει» , πώς την χρησιμοποιεί και πως την καθιστά χρήσιμη για όλα τα μέλη της κοινωνίας και ως προς την κοινωνία είναι «τι κάνει εκείνη για να αξιοποιήσει την ιδιότητα του με τον καλύτερο τρόπο» ώστε ομοίως να την καταστήσει χρήσιμη για όλα τα μέλη της κοινωνίας. 
Η απομάκρυνση των «αρίστων» από την κοινωνία και ο αποκλεισμός τους από την ανάγκη να γίνουν χρήσιμοι σε αυτήν, δεν είναι μια επιλογή που μειώνει μόνο τους «καθυστερημένους» αλλά είναι επίσης μια επιλογή που μειώνει τους «αρίστους» ως ανθρώπους, μέλη της ίδιας κοινωνίας.  Γιαυτο και το σωστό είναι ακόμη και οι ίδιοι, να απορρίπτουν μια τέτοια επιλογή.
Συνεπώς, η καλύτερη λύση για την κοινωνία είναι η αρμονική σύνδεση των «αρίστων» με όλους τους άλλους, η διαπαιδαγώγηση τους στην υποστήριξη, ενθάρρυνση και βοήθεια προς τους συνανθρώπους τους, η καλλιέργεια της έννοιας της «χρήσιμης διαφορετικότητας» σε σχέση με εκείνη της «εξουσιαστικής» και η ανάπτυξη της «ατομικής συνείδησης», μέσα από την έννοια του «ανήκειν»  στην «ομαδική συνείδηση».
Αυτό σημαίνει πως μια τάξη μαθητών που περιλαμβάνει «άριστους» και «καθυστερημένους»  σε ισότιμη βάση, διαθέτει μια δυναμική αλληλεπίδρασης και αλληλοϋποστήριξης μεταξύ τους, σημαντικά ισχυρότερης σε ποσότητα και εξαιρετικότερης σε ποιότητα και γιαυτό «χρησιμότερης» και «αξιότερης» για την κοινωνία.
Ενώ, δύο τάξεις, η μία «αρίστων» και η άλλη «καθυστερημένων» αποτελεί μια σχηματική διάταξη με ανύπαρκτη αλληλεπίδραση και αλληλοϋποστήριξη, χαμηλή ποσότητα και ποιότητα αποτελεσμάτων και βεβαίως εξαιρετικά μειωμένης «χρησιμότητας» και «αξίας» για την κοινωνία.
Ο στόχος της κοινωνίας και του εκπαιδευτικού συστήματος είναι να δημιουργεί «τάξεις ανθρώπων» και όχι τάξεις «αρίστων» και «καθυστερημένων».

Σημείωση : Η επιλογή της «κλήρωσης» πάντα ήταν το καταφύγιο της αδυναμίας του ανθρώπου να αναλάβει την ευθύνη της επιλογής του και να υποστεί τις συνέπειες της. Η καταφυγή στην «κλήρωση», τον απαλλάσσει από την ευθύνη της επιλογής και την κατάκριση των άλλων, αφού η θεά Τύχη πλέον είναι «υπεύθυνη» για το αποτέλεσμα.



Σάββατο 21 Φεβρουαρίου 2015

Ο νέος ρόλος του ΦΜΕ

Δεν θα κουραστώ να υποστηρίζω και να σας προτείνω την ιδέα της προσαρμογής του ρόλου, της ταυτότητας και του αυτοπροσδιορισμού σας ως Φροντιστήριο, στην τοπική κοινωνία που κινείστε και κατά συνέπεια ως κλάδος συνολικά, στην Ελληνική κοινωνία. Ιδιαίτερα αυτή την εποχή, που φαίνεται πως θα γίνουν ριζικές αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα γενικότερα.
Όπως σας έχω ξαναγράψει, σήμερα ο μόνος λόγος ύπαρξης,  που έχετε προσδιορίσει εσείς οι ίδιοι για τον εαυτό σας,  είναι η προετοιμασία των μαθητών για τις οποιουδήποτε είδους εξετάσεις. Αυτό σημαίνει πως όσο περισσότερες εξετάσεις αποφασίζονται για τους μαθητές κάθε βαθμίδας, τόσο περισσότερο απαραίτητος γίνεται ο δικός σας ρόλος. Αυτό όμως που εκ των προτέρων φαίνεται «συμφέρον» αποτελεί και τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την ύπαρξη σας ως φροντιστήριο. Γιατί, αν μειωθούν ή καταργηθούν οι εξετάσεις, τότε μέσα σε μία νύχτα ο ρόλος σας γίνεται άχρηστος για την κοινωνία και γιαυτό οι μαθητές και οι γονείς , θα σας εγκαταλείψουν αφού δεν θα τους είστε πλέον χρήσιμοι. Ουσιαστικά δηλαδή, η ύπαρξη σας κρέμεται σε μια κλωστή, αν αυτή η κλωστή νοηθεί ως μια υπουργική απόφαση.
Για την αποφυγή λοιπόν του κινδύνου να κλείσετε σιγά-σιγά ή απότομα, η μόνη λύση είναι να προσδιορίσετε έναν διαφορετικό ρόλο μέσα στην εκπαιδευτική κοινότητα, ένα σημαντικότερο λόγο ύπαρξης και λειτουργία σας, μια ξεχωριστή και δυναμική χρησιμότητα για τους μαθητές και τους γονείς τους.
Το ενδιαφέρον σας πλέον χρειάζεται να επεκταθεί πέρα από τα στενά όρια της «προετοιμασίας» των μαθητών για τις εξετάσεις, να σπάσει το περιοριστικό όριο της Γ΄Λυκείου (απόδειξη του οποίου είναι πως δεν σας ενδιαφέρει η πορεία των μαθητών μετά την αποφοίτηση τους) και να επεκταθεί στην «εκπαίδευση και διαπαιδαγώγηση» των μαθητών, στην «υποστήριξη και εκπαίδευση» των γονέων στο δύσκολο έργο της βοήθειας προς το παιδί τους και στην υποστήριξη των μαθητών ακόμη και μετά την αποφοίτηση τους.
Το φροντιστήριο σας μπορεί και χρειάζεται πλέον να προσφέρει πολλά περισσότερα από ένα πολύ καλό μάθημα, γιατί έχει αυτή την δυνατότητα λόγω της καθημερινής επικοινωνίας με τους μαθητές και της στενής σχέσης που διατηρεί με τους γονείς τους.
Το φροντιστήριο σας χρειάζεται να προσφέρει «διαπαιδαγώγηση» προς τους μαθητές και όχι απλή μεταφορά γνώσεων και προσομοίωση εξετάσεων, που είναι ένα υποσύνολο της προσπάθειας που κάνουν, παλεύοντας ταυτόχρονα με τα «ψυχολογικά θηρία» που έχουν μέσα τους, θρεμμένα από την οικογένεια τους.
Το φροντιστήριο σας χρειάζεται να προσφέρει «εκπαίδευση» προς τους γονείς στο κρίσιμο έργο της «διαπαιδαγώγησης» του παιδιού τους, γιατί δεν μπορούν να την βρουν πουθενά, παρ’όλο που διψάνε στην κυριολεξία ευρισκόμενο σε πλήρη απόγνωση που εκφράζεται πάντα με το «τι να κάνω με αυτό το παιδί;».
Το φροντιστήριο σας χρειάζεται να προσφέρει «ενίσχυση» στις εκπαιδευτικές ικανότητες των καθηγητών σας. Το γεγονός της ειδικότητας και έστω των εξαιρετικών γνώσεων ενός καθηγητή για το μάθημα του, δεν εξασφαλίζει και την σωστή και αποδοτική «εκπαίδευση» και μεταδοτικότητα που χρειάζεται να παρέχει προς τους μαθητές του. Ούτε οι διαδικασίες της νέας ιδέας της «Διδακτικής» είναι αρκετές, γιατί και αυτές περιορίζονται στον τρόπο μετάδοσης του εκπαιδευτικού μηνύματος της γνώσης από τον καθηγητή και δεν περιλαμβάνει την εξασφάλιση της λήψης του αντίστοιχου μηνύματος από τον μαθητή.  Απόψεις των καθηγητών όπως «μερικοί μαθητές είναι στόκοι..», «άλλοι μαθητές είναι ταλέντα…», «κάποιοι μαθητές δεν τα παίρνουν …», «κάποιοι άλλοι μαθητές δεν ενδιαφέρονται …», είναι καταστρεπτικές και τελείως άσχετες με το λειτούργημα που επιτελείτε.
Τέλος, το φροντιστήριο δεν πρέπει να βλέπει «μαθητές» αλλά «οικογένειες» πλέον.  Δεν αρκεί να κάνει μόνο «μάθημα» αλλά να «ενθαρρύνει»  μαθητές, γονείς. Δεν φτάνει να προετοιμάζει καλά τους μαθητές για τις εξετάσεις, αλλά να τους ετοιμάζει για την επιτυχία των προσωπικών και επαγγελματικών στόχων τους, να τους αυξάνει την αισιοδοξία και αυτοπεποίθηση και να τους υποστηρίζει στην μελλοντική τους επαγγελματική προοπτική και καριέρα. Δεν φτάνει να «ενημερώνει» μόνο τους γονείς, αλλά να τους διδάσκει την «Τέχνη της Διαπαιδαγώγησης» και το πώς να υποστηρίζουν το παιδί τους στην μελέτη που κάνει στο σπίτι.
Αυτός είναι ο χρησιμότερος ρόλος που κατά την γνώμη χρειάζεται να υιοθετήσει ένα φροντιστήριο, που δεν το ενδιαφέρει μόνο να μετράει πόσους μαθητές έχει, αλλά τι κάνει με αυτούς που έχει, ώστε να μπορεί να αποκτήσει περισσότερους, αυξάνοντας έτσι την προσφορά του προς την κοινωνία.
Το θέμα είναι πλέον ο νέος «αυτοπροσδιορισμός» που χρειάζεται να κάνετε, ο οποίος αμέσως θα σας οδηγήσει σε νέες επιλογές και συνεργασίες, σε νέες λειτουργίες και οργάνωση, σε νέο ανεβασμένο επίπεδο «επιχειρηματικότητας».
Όσο πιο γρήγορα κάνετε αυτό τον «αυτοπροσδιορισμό» τόσο καλύτερα για εσάς και τις οικογένειες που υποστηρίζετε.
Εμείς, θα είμαστε πάντα στο πλευρό σας, όσο θέλετε να εξελιχθείτε με αισιοδοξία και αυτοπεποίθηση, με όνειρα και προοπτικές χρησιμότητας και προσφοράς προς την κοινότητα των μαθητών, με την δημιουργία νέων μέσων και υπηρεσιών που συνεχώς σας προτείνουμε και που θα σας εξασφαλίσουν αυτή την επιτυχημένη πορεία.